استاندارد رنگ سیم و کابل برق: سیم و کابل در صنعت برق کاربرد گسترده‌ای دارند، به همین دلیل توانایی تشخیص این تجهیزات بسیار مهم است. راه‌های مختلفی برای تشخیص سیم‌ها وجود دارد. یکی از این روش‌ها تشخیص بر اساس استاندارد رنگ سیم است. برای شناسایی و تشخیص سیم‌ها، استاندارد رنگ سیم و کابل برق به کار می‌رود. استانداردهای مذکور با توجه به رنگ شیلد سیم و کابل‌ها دارای انواع مختلفی هستند. کدهای رنگی در برخی از استانداردها علاوه بر یکسان نبودن، ممکن است مخالف یکدیگر نیز باشند. برای شناسایی فازهای مختلف یک سیستم قدرت، اغلب از کدهای رنگی بهره‌گیری می‌شود.
هر رنگ نشان‌دهنده اتصال سیم مدنظر به فاز مربوطه است. پارامترهای مختلفی مانند کشور و مکان، نحوه نصب تجهیزات، ولتاژ و جریان و دیگر پارامترها، استاندارد رنگی به کار رفته در سیستم قدرت را تعیین می‌کند. توصیه می‌شود نوع کد رنگی به کار رفته در هر محل کار در یک محل قابل مشاهده نصب شود. در واقع این امر ایمنی بیشتر در کار می‌شود. علاوه بر این، نصب نوع کد رنگی می‌تواند دقت و سرعت بهتری به نگهداری و تعمیرات برای تکنسین‌های برق محل موردنظر بدهد. در ادامه مطلب به بررسی استانداردهای سیم و کابل تک رشته و دو رشته، تفاوت رنگ سیم فاز و نول، استانداردهای جهانی سیم و کابل و همچنین استاندارد رنگ سیم و کابل برق در ایران می‌پردازیم.
⭐⭐⭐⭐⭐
مشاهده لیست قیمت سیم و کابل خراسان
استاندارد سیم و کابل تک رشته
روش‌های مختلفی برای تشخیص استاندارد رنگ سیم و کابل تک رشته وجود دارد. مبنای این روش‌ها کدر رنگ سیم است. موارد زیر مجموعه کدهای رنگ سیم و کابل تک رشته هستند:
فاز ۱ سیاه: کار سیم‌های برق با این رنگ انتقال جریان برق به تجهیزات مختلفی همچون سوئیچ، پریز و انواع مدار است. در این سیم‌ها دائماً جریان وجود دارد.
فاز ۲ قرمز: سیم‌ها با رنگ قرمز نیز حاوی جریان برق هستند این سیم‌ها برای جریان ثانویه برق کاربرد دارند. رنگ قرمز در اتصال سنسور دود به سیستم برق خانه به کار می‌رود.
فاز ۳ آبی: سیم‌ها با رنگ‌های آبی و زرد جریان دارند. استفاده از این سیم‌ها برای اتصالات مختلف رایج است. این سیم‌ها اغلب در زمان کشیدگی سیم قابل استفاده هستند.
خنثی سفید: سیم‌های سفید همان سیم‌های نول هستند. آن‌ها گاهی حاوی جریان برق هستند.
ارت سبز یا زرد یا سیم لخت مسی و آلومینیومی: استفاده از این سیم و کابل به‌منظور اتصال به زمین صورت می‌گیرد. اتصال این سیم‌ها به زمین به‌وسیله جعبه پریز انجام می‌شود.
کدهای رنگی مذکور اغلب در ساختمان‌های مسکونی و تجاری مورد استفاده قرار می‌گیرند. سایز قطر سیم و کابل تک رشته اغلب ۲.۵ است.
⭐⭐⭐⭐⭐
مشاهده لیست قیمت سیم و کابل زاگرس
استاندارد سیم و کابل دو رشته
رنگ‌های مشکلی و آبی، استاندارد رنگ کابل دو رشته تشکیل می‌دهند. کابل‌های دو رشته، دو رشته کابل سیم مجزا دارند. رنگ‌های مشکی و آبی در این کابل‌ها به کار می‌رود. کابل فاز با رنگ مشکی و کابل نول با رنگ آبی مشخص می‌شود. نکته حائز اهمیت این است که در برخی مواقع استاندارد رنگ کابل دو رشته به‌صورت قرمز و آبی است. در این وضعیت کابل فاز با رنگ قرمز و کابل نول با رنگ آبی نشان داده می‌شود. رنگ روکش به مار رفته در این کابل‌ها نیز مشکی است. قطرها و ابعاد مختلفی از کابل‌های دو رشته موجود است و همچنین کابل نول ممکن است در رنگ‌های زرد یا سبز نیز دیده شود.
رنگ‌بندی این کابل‌ها محدودتر است. جالب است بدانید استاندارد رنگ سیم و کابل برق یک رشته شامل سبز و آبی و قرمز است. همچنین ممکن است در برخی موارد آبی و زرد و قرمز باشد. کابل‌های چهار رشته نیز که از پرکاربردترین کابل‌های صنعت برق محسوب می‌شوند، حاوی ۴ رشته سیم بوده که رنگ‌های مشکی، قرمز، زرد و بنفش دارند. در نهایت استاندارد رنگ کابل‌های پنج رشته که کابل‌های مخابراتی هستند، شامل سفید، قرمز و مشکی و زرد و بنفش است.
تفاوت رنگ سیم فاز و نول
برای بررسی ساده‌تر تفاوت سیم فاز و نول، ارائه یک مثال در این زمینه می‌تواند مفید باشد: فرض می‌کنیم که قطب منفی باتری سیم فاز و ترمینال مثبت آن، سیم خنثی است. وجود جریان برای اتصال هر دو ترمینال لازم است. البته باید دقت داشته باشید که مثال مذکور مطابق با واقع نیست. زیرا مدارهای مستقیم تنها جریانی از مثبت به منفی دارند، این در حالی است که حرکت جریان در مدارهای متناوب از دو طرف است. به طور کلی فاز به‌عنوان منبع تغذیه جامع شناخته شده و صفر در نقش مسیر برگشت کار می‌کند. معمولاً رنگ آبی برای سیم نول و رنگ‌های سیاه یا قهوه‌ای برای سیم فاز استفاده می‌شوند.
⭐⭐⭐⭐⭐
مشاهده لیست قیمت سیم و کابل نیرو کابل البرز
استاندارد جهانی سیم و کابل
در سطح جهان، استاندارد اروپا از معروف‌ترین استانداردهای رنگ سیم محسوب می‌شود. این استاندارد IEC ۶۰۴۴۶ است و شکل ترکیبی آن با IEC ۶۰۴۴۵ در سال ۲۰۱۰ مطرح شد. طبق این استاندارد معروف جهانی رنگ سیاه برای سیم‌های تک‌فاز، رنگ خاکستری برای سیم دو فاز و رنگ قهوه‌ای برای سیم سه‌فاز اتخاذ می‌شود. همچنین رنگ آبی برای سیم‌های خنثی و رنگ زرد و سبز برای سیم ارت است. به دلیل هزینه زیاد در رنگ‌بندی مربوط به استاندارد اروپا، این رنگ‌بندی در ایران چندان مورد استفاده قرار نمی‌گیرد.
علاوه بر استاندارد رنگ سیم و کابل برق اروپا، کد رنگ سیم در کانادا و ژاپن نیز به رسمیت شناخته شده است. این کدهای رنگی با عنوان CEC شناخته شده و مشابه کد ملی برق NEC هستند. بر اساس این استاندارد، سیم نول دارای رنگ خاکستری یا سفید و هادی حفاظتی دارای رنگ سبز است. استاندارد رنگ سیم و کابل برق انگلستان نیز تحت عنوان IEC شناخته شده و به دارای دو دسته استاندارد جدید و قدیم است. مطابق با استاندارد قدیم، برای روکش سیم فاز با رنگ قرمز و سیم خنثی با رنگ مشکی از رنگ قهوه‌ای استفاده می‌شود. این ممکن است بی‌شباهت به استاندارد اروپا باشد و این دلیلی بر تغییرات قوانین در آوریل ۲۰۰۶ بود. این تغییرات اجباری شدن رنگ‌های سیم‌کشی جدید در سال ۲۰۰۶ را در پی داشت.
استاندارد رنگ سیم و کابل در ایران
استاندارد رنگ سیم و کابل برق در ایران با عنوان IEC ۶۰۲۲۷ یا ISIRI ۶۰۷ شناخته می‌شود.
سیم و کابل تک رشته: برای رنگ این سیم و کابل‌ها ترجیح خاصی موجود نیست (معمولاً رنگ مشکی به‌عنوان رنگ عایق کابل تک رشته انتخاب می‌شود)
کابل دو رشته‌ای: در این کابل‌ها نیز ترجیحی برای رنگ وجود ندارد (اغلب از رنگ مشکی برای فاز و از رنگ آبی برای صفر استفاده می‌شود. با این حال امکان استفاده از سایر رنگ‌ها نیز وجود دارد)
کابل سه رشته‌ای: رنگ‌های زرد / سبز – آبی – قهوه‌ای یا مشکی یا خاکستری – مشکی – قهوه‌ای
کابل چهار رشته: رنگ‌های زرد / سبز – خاکستری – مشکی – قهوه‌ای یا آبی – خاکستری – مشکی – قهوه‌ای
کابل پنج رشته: رنگ‌های زرد / سبز – آبی – مشکی – قهوه‌ای – خاکستری یا قهوه‌ای – آبی – مشکی – خاکستری – مشکی
استفاده از رنگ کابل زرد / سبز تنها در جهت اتصال به زمین یا اقدامات حفاظتی صورت می‌گیرد. برای نشان‌دادن سیم صفر نیز از رنگ آبی بهره‌گیری می‌شود. درصورتی‌که سیم خنثی وجود نداشته باشد، امکان استفاده از رنگ آبی برای مشخص‌کردن هر رشته کابل وجود دارد. البته این قاعده شامل رشته اتصال زمین مخصوص یا هادی محافظ نمی‌شود.
سیم و کابل زاگرس به‌عنوان نماینده فروش سیم و کابل نیرو کابل زاگرس، ارائه‌دهنده انواع سیم و کابل مطابق با استاندارد رنگ در ایران است. شما می‌توانید لیست قیمت سیم و کابل را از نمایندگی دریافت کرده و محصول موردنظر خود را با قیمتی مناسب خریداری کنید.
سخن پایانی
استاندارد رنگ سیم و کابل برق از مهم‌ترین راه‌های تشخیص سیم و کابل محسوب می‌شود. شناخت این استانداردها سبب اختصاص مناسب رنگ‌ها به هر سیم بر اساس میزان ولتاژ و همچنین کاربردهای مختلف به هنگام نصب سیم‌ها می‌شود. علاوه بر این می‌توانید برای کدگذاری، بر اساس استانداردهای موجود عمل کنید. داشتن اطلاعات کافی در زمینه استاندارد رنگ سیم و کابل برق از اهمیت بالایی برخوردار است.
بر اساس همین استانداردها کیفیت کار افزایش می‌یابد. همچنین از مهم‌ترین دلایلی که لازم است استانداردهای رنگ سیم‌ها را بدانید، نحوه عیب‌یابی و رفع نقص است. مجموعه همین عوامل سبب شد تا در این مقاله در استارت الکتریک به بررسی استانداردهای رنگ سیم و کابل بپردازیم. در همین راستا رنگ‌بندی‌های سیم و کابل خراسان افشار نژاد از استانداردهای مذکور پیروی کرده تا شما در تشخیص سیم‌ها کار آسانی داشته باشید.
تاریخ انتشار ۱۴۰۱/۰۶/۰۵